Het Kyoto Protocol

archief Windows Live Spaces 11-9-2006 21:03:11

Jarenlang probeerden landen onderling afspraken te maken om het klimaat te beschermen. Steeds mislukte dit, totdat op 16 februari 2005 het Kyoto Protocol werd bekrachtigd. 35 geïndustrialiseerde landen zijn nu samen met de Europese Unie verplicht om hun uitstoot van broeikasgas te beperken. Een eerste bescheiden stap, maar Kyoto zal het klimaat niet redden.

Wat is het Kyoto Protocol?

Het Kyoto Protocol is het enige internationale akkoord met bindende doelen om de uitstoot van broeikasgassen te verminderen. Het akkoord is het enige gereedschap voor regeringen om het probleem van klimaatverandering aan te pakken. Het Protocol verplicht de rijke landen om tussen 2008 en 2012 wereldwijd 5,2 procent minder broeikasgassen uit te stoten ten opzichte van het niveau in 1990. Elk land is verplicht om een individueel doel te halen. Zo moet bijvoorbeeld Japan de uitstoot van broeikasgassenmet 6 procent en de EU met 8 procent reduceren. Binnen Europa heeft Nederland een individuele doelstelling van 6 procent. Sommige zuidelijke landen zoals Spanje en Portugal mogen meer uitstoten dan andere landen, als Duitsland en Engeland. De individuele doelstellingen zijn bepaald op basis van de uitstoot van broeikasgassen in het verleden.

Geboren in 1997

Het Kyoto Protocol ontstond in 1997, maar de nodige cruciale details moesten nog worden ingevuld. Om van kracht te worden moest het Protocol door minimaal 55 landen worden geratificeerd. Tevens moesten de deelnemende landen samen verantwoordelijk zijn voor 55 procent van de wereldwijde kooldioxideuitstoot. Aan deze randvoorwaarden werd voldaan toen de Russische Federatie eind 2004 toezegde mee te doen. Tot nu toe hebben 129 landen getekend of toegezegd.

Amerika doet niet mee

De grote afwezige in het Kyoto Protocol is nog steeds de Verenigde Staten. Die maken vooralsnog ook geen aanstalten om mee te werken aan het milieuverdrag. Zeker niet zo lang George Bush jr. daar president is. En dat is opmerkelijk omdat zijn land de grootste CO2-vervuiler ter wereld is.

Flexibel

Naast bindende doelen bevat het Kyoto Protocol ook de nodige handelsmechanismen. Nu het Protocol van kracht is, zijn de officiële voorbereidingen begonnen voor een wereldwijde CO2-emissiemarkt in 2008. Daarnaast zijn er zogeheten flexibele mechanismen, de Clean Development Mechanism (CDM) en Joint Implementation (JI). Deze bieden een uitweg wanneer de reductie van de uitstoot in eigen land niet helemaal lukt. Landen moeten in eerste instantie de uitstoot in eigen land aanpakken, maar omdat landen geen maatregelen willen nemen waar hun industrie last van heeft, is de praktijk anders. Zo reduceren Nederland en de EU 50 procent van de uitstoot in eigen huis en de rest in het buitenland.

Mechanismen

In de flexibele mechanismen kunnen de landen, die zich hebben verbonden aan het Kyoto Protocol, samenwerken om hun doelstelling te bereiken. Zo geeft het Clean Development Mechanisme (CDM) punten aan rijke landen die ‘schone’ projecten in armere landen financieren. Deze projecten moeten wel eerst worden goedgekeurd door de CDM-directieraad. Het Joint Implementation (JI)-mechanisme laat geïndustrialiseerde landen projecten financieren in andere geïndustrialiseerde landen. Onder speciale omstandigheden kan de vermindering van gasuitstoot in die projecten ook op de rekening komen van de landen die ze financieren. Theoretisch gezien is JI een economisch efficiënt middel om via een andere weg dezelfde totale reductie op broeikasgas te bereiken.

Emissiehandel

Europese bedrijven kunnen ook nog handelen in CO2-uitstoot (CO2-emissie). Ze krijgen van hun overheid het ‘recht’ op een bepaalde hoeveelheid uitstoot. Die rechten zijn verhandelbaar: bedrijven die minder uitstoten dan ze mogen, kunnen de rest verkopen. Een bedrijf kan dus kiezen of het investeert in maatregelen die de eigen CO2-uitstoot verminderen óf extra rechten koopt op de emissiemarkt. Of dit systeem het klimaat beschermt, hangt vooral af van de totale hoeveelheid CO2 die de bedrijven mogen verhandelen.

Zal het Kyoto Protocol het klimaat kunnen redden?

Het Kyoto Protocol is een belangrijke eerste stap. Dat is ook de intentie van het verdrag geweest. Er is altijd erkend dat het Protocol alleen niet genoeg zou zijn. Om gevaarlijke klimaatveranderingen te voorkomen moeten de broeikasgasproductie per 2020 op zijn minst met 30 procent zijn gereduceerd. Die reductie moet uiteindelijk doorgroeien tot 70-80 procent halverwege deze eeuw. Meer broeikasgasuitstoot draagt bij aan een onveilige en onstabiele wereld voor onze kinderen en kleinkinderen.

De beslissingen van regeringen, industrie en burgers in de komende decennia zijn daarom van groot belang. Ook jij kunt hierover meepraten. Jouw hulp is nodig!